Kosmetyki na AZS – jakich składników szukać w emolientach?

Kosmetyki na atopowe zapalenie skóry to cała osobna, całkiem liczna kategoria kosmetyków na drogeryjnych czy aptecznych półkach. Mimo że na opakowaniu kosmetyku widnieje informacja, że jest on przeznaczony do skóry atopowej, to często wcale albo niewiele taki kosmetyk różni się od zwykłych kosmetyków, przeznaczonych do zdrowej skóry. Jak zatem wybrać wartościowe kosmetyki na atopowe zapalenie skóry? Jakich składników szukać w kosmetykach na atopowe zapalenie skóry?

Dzisiejszy wpis oprę o zalecenia ekspertów Polskiego Towarzystwa Alergologicznego i Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego, opublikowane w wytycznych terapeutycznych atopowego zapalenia skóry.
Link do wytycznych: klik!

Kosmetyki na atopowe zapalenie skóry – uniwersalne rozwiązanie nie istnieje!

Stosowanie odpowiednich kosmetyków przy atopowym zapaleniu skóry to codzienna podstawa i pozwala na utrzymanie dobrego stanu skóry oraz remisji AZS. Kosmetyki powinny być dobierane indywidualnie do pacjenta, w zależności od jego potrzeb, takich jak stopień suchości skóry, tolerancja różnych składników, alergie kontaktowe, czy po prostu indywidualne preferencje, dotyczące na przykład wchłaniania. Nie ma więc uniwersalnej recepty i jednego emolientu, który sprawdzi się u wszystkich osób z atopowym zapaleniem skóry. Jest to niestety duże utrudnienie w radzeniu sobie z AZS. Często pacjenci oczekują od swojego lekarza podania listy kosmetyków, które mają stosować i która na pewno przyniesie ulgę i poprawi stan skóry. Niestety nie jest to możliwe. Każda osoba zmagająca się z AZS musi samodzielnie dobrać odpowiednie dla siebie kosmetyki. Istnieją natomiast składniki, które są szczególnie wartościowe przy atopowej skórze.

Jakich składników szukać w emolientach na atopowe zapalenie skóry.

Skóra atopowa charakteryzuje się niedoborem lipidów. Aby zwiększyć ich ilość i poprawić stan skóry atopowej, można zadziałać na dwa sposoby:

• dostarczyć skórze gotowych lipidów z zewnątrz -a dokładniej dostarczyć emolientów aktywnych
• dostarczyć substancji, które będą pobudzały syntezę endogennych lipidów

Emolienty aktywne w kosmetykach

O tym, czym są emolienty pisałam w niedawnym artykule (Co to są emolienty? Emolienty na atopowe zapalenie skóry). Natomiast emolienty aktywne to lipidy fizjologicznie występujące w skórze, a których w skórze atopowej stwierdza się niedobór. Emolienty aktywne trafiają do wnętrza komórek, a następnie wraz z endogennymi lipidami zostają wykorzystane do utworzenia płaszcza lipidowego skóry.

Przykładami emolientów aktywnych, które znajdziemy w kosmetykach są:

• ceramidy (INCI Ceramide)
• cholesterol (INCI Cholesterol)
• wolne kwasy tłuszczowe – znajdziemy w olejach i masłach, np.:
  • olej z wiesiołka – Oenothera Biennis (Evening Primrose) Seed Oil
  • masło shea – Butyrospermum Parkii (Shea) Butter
  • masło kakaowe – Theobroma Cacao (Cocoa) Seed Butter
  • oliwa – Olea Europaea Fruit Oil
  • olej słonecznikowy – Helianthus Annuus (Sunflower) Seed Oil
  • olej z pestek winogron – Vitis Vinifera (Grape) Seed Oil
  • olej lniany Linum Usitatissimum Seed Oil

Najbardziej porządane w kosmetykach dla skóry atopowej są ceramidy, ponieważ to ich stwierdza się największy niedobór. W warstwie rogowej ludzkiej skory wykryto 7 różnych ceramidów i oznacza się je odpowiednimi numerami (1, 2, 3, 4, 5, 6I, 6II). Coraz częściej ceramidy można spotkać w kosmetykach do skórv atopowej, czy alergicznej. Przykładem są między innymi kosmetyki Oillan Med+ (Kosmetyki na alergię kontaktową i pyłkową (nikiel, pyłki, sierść). Seria Oillan Med+). Z kolei cholesterol wydaje się być popularniejszym składnikiem i znajdziemy go również między innymi w kosmetykach do skóry dojrzałej. Wolne kwasy tłuszczowe dostarczymy skórze razem z olejami i masłami roślinnymi. Najpopularniejszymi w kosmetykach są masło shea, olej słonecznikowy, olej z pestek winogron, oliwa z oliwek, czy olej z wiesiołka. Jakie dokładnie oleje i masła są najbardziej porządane przy AZS to temat na osobny wpis.

Stymulacja produkcji lipidów

Poza dostarczeniem lipidów z zewnątrz, możemy również pobudzić syntezę lipidów endogennych.

Substancjami stymulującymi powstawanie lipidów w skórze są na przykład:

• wysokonienasycone kwasy tłuszczowe, obecne w olejach i masłach roślinnych
• niektóre flawonoidy (obecne są w składnikach roślinnych, m.in. w ekstraktach, np.:
  • Ekstrakt z lipy Tilia Platyphyllos Flower Extract
  • Ekstrakt z rumianku Chamomila Recutita Extract
  • Ekstrakt z nagietka lekarskiego Calendula Officinalis Flower Extract)

Wspomniane składniki mają dodatkowo działanie przeciwzapalne, dzięki czemu działają trochę, jak maści sterydowe (kortykosteroidy). Na szczególną uwagę w grupie związków stymulujących wytwarzanie lipidów w skórze zasługują PEA oraz SOD. PEA to pochodna kwasu palmitynowego, w kosmetykach stosowana w celu nie związanym bezpośrednio z pielęgnacją. Pełni ona bowiem rolę środka antystatycznego, zwiększa pienienie oraz reguluje lepkość produktu. Natomiast SOD to destylat oleju słonecznikowego, który posiada udokumentowane badaniami naukowymi działanie w atopowym zapaleniu skóry (o czym wkrótce przygotuję artykuł) i można go spotkać na przykład w kosmetykach Musteli.

Szczególnie związki stymulujące wytwarzanie lipidów:

• PEA – Palmitoylethanolamide – Pochodna kwasu palmitynowego (INCI Palmitamide MEA)
• SOD – destylat oleju słonecznikowego (Sunflower oleodistillate, INCI Helianthus Annuus Seed Oil Unsaponifiables).

Nawilżanie skóry atopowej

Poza dostarczeniem do skóry lipidów, powinniśmy również ją nawilżyć. Polecane są dwa składniki – mocznik i glicerol. Mocznik jest składnikiem naturalnego czynnika nawilżającego (NMF), którego rolą jest zatrzymywanie wody w skórze. Glicerol natomiast odpowiada za transport wody z głębszych warstw skóry do naskórka. Należy mieć na uwadze, że glicerol jest lepiej tolerowanym składnikiem niż mocznik. Mocznik potrafi powodować pieczenie przy skórze podrażnionej, czy rozdrapanej,

Składniki nawilżające:

• mocznik (INCI Urea)
• glicerol (gliceryna, INCI Glycerin)

Kosmetyki na atopowe zapalenie skóry – jakie wybrać?

Podsumowując – w emolientach na atopowe zapalenie skóry powinniśmy poszukiwać składników uzupełniających poziom lipidów w skórze oraz nawilżających skórę atopową. Jeśli chodzi o pierwszą grupę, poszukujmy zwłaszcza ceramidów i cholesterolu, natomiast w grupie związków nawilżających szukajmy mocznika i glicerolu. Zwróćmy również uwagę na kosmetyki zawierające składniki roślinne. Szukajmy takich kosmetyków, które jako emolienty posiadają oleje i masła roślinne, ponieważ to z nimi dostarczamy do skóry kwasów tłuszczowych.

W kosmetykach na AZS powinniśmy szukać następujących składników:

• ceramidy (INCI Ceramide)
• cholesterol (INCI Cholesterol)
• oleje i masła roślinne (dzięki nim dostarczymy wolnych kwasów tłuszczowych, zwłaszcza tych wysokonienasyconych), np.:
  • olej z wiesiołka – Oenothera Biennis (Evening Primrose) Seed Oil
  • masło shea – Butyrospermum Parkii (Shea) Butter
  • olej słonecznikowy – Helianthus Annuus (Sunflower) Seed Oil
• Ekstrakty roślinne (dzięki nim dostarczymy flawonoidów), np.
  • Ekstrakt z lipy Tilia Platyphyllos Flower Extract
  • Ekstrakt z rumianku Chamomila Recutita Extract
  • Ekstrakt z nagietka lekarskiego Calendula Officinalis Flower Extract)
• mocznik (INCI Urea)
• glicerol (gliceryna, INCI Glycerin)
• PEA (INCI Palmitamide MEA)
• SOD (INCI Helianthus Annuus Seed Oil Unsaponifiables).