Kąpiel w krochmalu na atopowe zapalenie skóry i podrażnioną skórę | Atopowa Prasówka

Jednym ze sposobów pielęgnacji skóry atopowej są kąpiele z różnymi dodatkami. Najczęściej zalecany przez lekarzy, czy polecany przez inne osoby zmagające się z atopowym zapaleniem skóry jest dodatek krochmalu do kąpieli atopika. Czy kąpiele w krochmalu pomagają na atopowe zapalenie skóry? Czy konieczne jest sporządzenie krochmalu, czy wystarczy dodać do kąpieli „surową” skrobię?

Dodatek skrobi do kąpieli

Dodatek skrobi do kąpieli jest polecany przez wielu dermatologów pacjentom z atopowym zapaleniem skóry, czy innymi chorobami przebiegającymi z nasilonym świądem. Jako że brakuje badań naukowych udowadniających korzystne działanie skrobi na skórę, naukowcy postanowili to sprawdzić.

Zbadano wpływ dodatku do kąpieli skrobi ryżowej na skórę podrażnioną, dotkniętą kontaktowym zapaleniem skóry, oraz skórę atopową.

W badaniu wzięły udział osoby zdrowe oraz osoby z atopowym zapaleniem skóry. U osób zdrowych wywołano kontaktowe zapalenie skóry poprzez poddanie działaniu SLS (sodium lauryl sulphate) fragmentów skóry na ramionach.

Forma dodatku skrobi do kąpieli

Dodatek skrobi do kąpieli miał jedną z trzech postaci:

• Balsam do kąpieli bazujący na wodzie, zawierający 15% gliceryny i 5% dimetikonu, pH 5,8
• Balsam do kąpieli bazujący na wodzie, zawierający 15% gliceryny, 5% dimetikonu oraz 5% oleju z wiesiołka, pH 5,8
• Skrobia ryżowa w postaci sypkiej

Na 3 litry kąpieli dodawano 30g skrobi lub 7,5 grama jednego z balsamów. Dzięki temu uzyskiwano stężenie skrobi odpowiednio 10 gram/litr lub 1 gram/litr wody. Temperatura wody wynosiła 37 stopni C. Pacjenci nie zażywali kąpieli całego ciała, a jedynie kąpieli rąk. Kąpiel była zażywana dwa razy dziennie po 15 minut.

Aby ocenić skuteczność działania kąpieli z dodatkiem skrobi, naukowcy mierzyli TEWL, czyli przeznaskórkową utratę wody, za pomocą specjalnego urządzenia. Pomiarów dokonywano przed pierwszą kąpielą oraz 12 godzin po każdej kąpieli.

Działanie skrobi na skórę podrażnioną

W przypadku osób zdrowych, poddanych działaniu SLS, uzyskano poprawę stanu skóry, osiągając zmniejszenie TEWL (przeznaskórkowej utraty wody) nawet o 20%  w przypadku kąpieli ze skrobią ryżową w postaci sypkiej (10 gram/litr) oraz o conajmniej 15% w przypadku balsamów do kąpieli ze skrobią (1 gram/litr). W grupie kontrolnej (zdrowe osoby z nieuszkodzoną skórą) dodatek skrobi nie powodował zmniejszenia przeznaskórkowej utraty wody przy stężeniu skrobi 1 gram/litr. Natomiast zmniejszał ją nieznacznie o kilka procent w przypadku kąpieli z zawartością skrobi 10 gram na litr

Atopowe zapalenie skóry a skrobia

W przypadku osób z atopowym zapaleniem skóry testowano wyłącznie dodatek czystej skrobi ryżowej w postaci sypkiej. Początkowa przeznaskórkowa utrata wody (TEWL) w miejscach zajętych przez zmiany atopowe była o koło 20% wyższa niż w miejscach nie zajętych przez zmiany atopowe. Kąpiele z dodatkiem skrobi przyniosły znaczącą poprawę stanu skóry. Dla miejsc niedotkniętych zmianami atopowymi osiągnięto zmniejszenie TEWL o około 20%. W przypadku miejsc zajętych przez zmiany atopowe uzyskano zmniejszenie przeznaskórkowej utraty wody nawet o ponad 50%!

Dlaczego kąpiel w krochmalu działa?

Naukowcy pokazali więc, że kąpiel z dodatkiem skrobi (w tym przypadku skrobi ryżowej) znacząco poprawia stan skóry atopowe. Dodatek skrobi do kąpieli może pomóc również skórze podrażnionej na przykład kosmetykami oraz dotkniętej kontaktowym zapaleniem skóry. W takim przypadku stężenie skrobi, czy jej forma nie ma większego znaczenia.
Sugeruje się, że dobroczynny efekt skrobi na skórę, przyspieszający jej gojenie, jest spowodowany penetracją cząsteczek skrobi w górne warstwy uszkodzonej skóry i tworzenie jednorodnej warstwy. Obecność cząsteczek skrobi w górnych warstwach naskórka uwidoczniono za pomocą barwienia jodyną. Co więcej, nie stwierdzono obecności skrobi w skórze zdrowej, nieuszkodzonej, co pokrywa się z uzyskanymi wynikami – brakiem zmniejszenia TEWL w grupie kontrolnej, ze zdrową, nieuszkodzoną skórą.

Warto zatem rozważyć kąpiele z dodatkiem skrobi zarówno przy podrażnionej skórze, jak i w przypadku osób z atopowym zapaleniem skóry. Co więcej, jeżeli nie mamy ochoty gotować krochmalu (ja na przykład tego nie lubiłam ze względu na pozostające w garnku i w wannie gluty), wystarczy dodatek sypkiej, surowej skrobi. Przedstawione badanie wskazuje również, że może być zasadne stosowanie skrobi jako zasypki dla niemowląt w przypadku wystąpienia podrażnienia skóry. Są jednak potrzebne dalsze badania, aby sprawdzić skuteczność podania skrobi w innej formie niż kąpiel.

Bibliografia

de Paepe, Kristien, et al. „Effect of rice starch as a bath additive on the barrier function of healthy but SLS-damaged skin and skin of atopic patients.” Acta dermato-venereologica 82.3 (2002).

Sprawdź również wpis o skuteczności kąpieli z dodatkiem emolientów:

Czy stosowanie emolientów do kąpieli pomaga na atopowe zapalenie skóry? | Atopowa Prasówka