Alergia na nikiel | Nikiel w kosmetykach

Zazwyczaj alergia na nikiel kojarzy się z biżuterią, zegarkami, metalowymi elementami garderoby, takimi jak paski, zamki, guziki. Rzadko jednak alergia na nikiel łączona jest z … kosmetykami! Jak się okazuje, osoby uczulone na nikiel mogą doświadczać nieprzyjemnych objawów alergii na ten metal, stosując niektóre kosmetyki. Co prawda nikiel nie może być jako takim składnikiem kosmetyku, ale okazuje się, że kosmetyki mogą zawierać nikiel jako zanieczyszczenie.

Alergia na nikiel

Alergia na nikiel jest główną przyczyną kontaktowego zapalenia skóry zarówno wśród dzieci, jak i dorosłych. Nikiel znajduje się w bardzo wielu produktach codziennego użytku i z tego względu jest niemal niemożliwe, aby zupełnie go wyeliminować z codziennego życia.

Nikiel jest przyczyną alergii i wyprysku kontaktowego u około 8,6% populacji. Wśród młodych kobiet ten odsetek jest wyższy i sięga około 17,4%, co tłumaczy się m.in. częstszym noszeniem biżuterii przez kobiety.

Nikiel w kosmetykach

W jakich kosmetykach można zatem spotkać nikiel jako zanieczyszczenie? Uważa się, że we wszystkich kosmetykach zawierających pigmenty mogą się znaleźć metale ciężkie, w tym również nikiel. Nikiel często jest zanieczyszczeniem tlenku żelaza, używanego jako pigment.Tlenek żelaza powstaje, gdy na naturalny minerał – hematyt – oddziałuje tlen. Generalnie tlenek żelaza to bezpieczny składnik i szeroko używany, również w kosmetykach mineralnych. Tlenek żelaza może występować w kolorze żółtym, czerwonym, brązowym, czy czarnym.

Tlenek żelaza w kosmetykach znajdziemy pod oznaczeniem:

• Iron oxide
• CI77499
• CI77491
• CI77492
• CI77489

Zawartość niklu w kosmetykach

W jakich ilościach nikiel może występować w kosmetykach? Otóż okazuje się, że mimo iż stosowanie niklu jako składnika kosmetyków jest niedozwolone, to może on występować jako zanieczyszczenie, a jego ilość nie jest regulowana.

W jednym z badań naukowcy sprawdzali zawartość w kosmetykach kolorowych kilku metali ciężkich, w tym niklu i kobaltu. Sprawdzono 88 kolorów cieni do powiek (w sumie 49 produktów) od 25 różnych marek. 75% kolorów zawierało więcej niż 5 ppm przynajmniej jednego z badanych metali ciężkich. Wszystkie 49 badanych produktów zawierało conajmniej 1 ppm jednego z badanych metali. Najwyższa zawartość niklu, jaką stwierdzono, wyniosła 49 ppm. Naukowcy podsumowali, że stwierdzone w badanych kosmetykach poziomy niklu są wystarczające, aby wywołać objawy alergii u osób uczulonych. Przy długotrwałym stosowaniu takie stężenia mogą nawet doprowadzić do powstania alergii u osób wcześniej nieuczulonych.

W innym badaniu nikiel stwierdzono w 13 z 30 badanych szminkach, a najwyższe stwierdzone stężenie wyniosło 9,18 ppm.

Uważa się, ze bezpieczna zawartość niklu w kosmetykach, to poniżej 1ppm. Kosmetyki oznaczone hasłem „nickel-free” zawierają mniej niż 1 ppm niklu i mogą być bezpiecznie stosowane przez większość uczulonych na ten metal osób.

Alergia na nikiel a skóra powiek

Szczególnie wrażliwym, a jednocześnie narażonym na kosmetyki zawierające nikiel miejscem są okolice oczu. Skóra powiek jest nawet 4 razy cieńsza niż skóra w pozostałych częściach twarzy. Dodatkowo uważa się, że wnikanie jonów niklu jest ściśle powiązane z potliwością. Nie będę tu wchodzić w chemiczne szczegóły, ale sprowadza się to do tego, że pod wpływem potu nikiel jest niejako uwalniany i może penetrować w skórę. Wracając natomiast do powiek – zarówno powieki, jak i cała twarz dość łatwo się pocą. Poza tym skóra powiek tworzy fałdki, co może zwiększać absorpcję jonów niklu.

Dlatego też biorąc te wszystkie czynniki pod uwagę – możliwość obecności niklu w kosmetykach kolorowych, szczególną budową skóry oczu (grubość, fałdki) oraz pot, który uwalnia jony niklu z kosmetyków – osoby uczulone na nikiel powinny szczególnie ostrożnie podchodzić do kosmetyków kolorowych przeznaczonych do makijażu oczu.

Palenie i antyperspiranty a alergia na nikiel

Na zakończenie dwie ciekawostki na temat alergii na nikiel.

Zwolennicy antyperspirantów używają ich ze względu na ograniczenie potliwości, a dzięki temu uniknięcie nieestetycznych plam potu na odzieży. Jest jednak jeszcze jeden argument za stosowaniem antyperspirantu, tym razem nie tyle estetyczny, co wręcz… zdrowotny? Otóż sugeruje się, że stosowanie antyperspirantów, dzięki właśnie ograniczeniu potliwości, może zapobiegać wypryskowi spowodowanemu alergią na nikiel. Dzieje się tak dlatego, że pot, tak jak wspomniałam wyżej, indukuje uwalnianie jonów niklu z metalowych elementów, takich jak biżuteria.

Druga ciekawostka, tym razem skłaniająca osoby uczulone na nikiel do rzucenia palenia. Sugeruje się, że palenie jest czynnikiem ryzyka wystąpienia alergii na nikiel ze względu na to, że tytoń zawiera ten metal w ilości około 1-3 mikrogramy na papieros.

Sprawdź również wpis o tym, jak bezpiecznie wprowadzać nowe kosmetyki do swojej pielęgnacji:

Jak bezpiecznie stosować nowe kosmetyki? | Atopowe zapalenie skóry, alergia i kosmetyki

wpis o alergiach na kosmetyki kolorowe:

Alergia na kosmetyki kolorowe. Dlaczego łatwo o podrażnienia po kosmetykach do makijażu?

oraz kolejny wpis o alergii na nikiel:

Alergia na nikiel | Garnki dla alergika i nikiel w jedzeniu

Bibliografia:

Torres, Fernanda, et al. „Management of contact dermatitis due to nickel allergy: an update.” Clinical, cosmetic and investigational dermatology: CCID 2 (2009): 39.

Sainio, Eeva‐Liisa, et al. „Metals and arsenic in eye shadows.” Contact Dermatitis 42.1 (2000): 5-10.

Sahu, Mr Ramakant, et al. Heavy metals in cosmetics. PML/PR-45/2014, 2014.