Co zrobić, gdy podejrzewasz u siebie atopowe zapalenie skóry?
Na Twojej skórze pojawiły się dziwne zmiany, skóra Cię swędzi, jest czerwona, wrażliwa. Szukasz powodu takiego stanu rzeczy, czy to w internecie, czy dopytując najbliższych i trafiasz na informację o atopowym zapaleniu skóry. Może w Twojej rodzinie już zdarzały się choroby, takie jak astma, czy właśnie atopowe zapalenie skóry i również u siebie zaczynasz podejrzewać AZS ze względu na wspomniane objawy. Co w takiej sytuacji robić? Do jakiego lekarza się udać? Gdzie szukać pomocy, uzyskać diagnozę?
Nie diagnozuj się w internecie
Nie jest dobrym pomysłem szukać diagnozy swojego przypadku, czy to związanego z AZS, czy jakąkolwiek inną przypadłością, u doktora Google. Szukając odpowiedzi w internecie, chyba w przypadku każdego możliwego objawu ostatecznie natkniemy się na diagnozę/powód pod tytułem „nowotwór”. Przeklikując od strony do strony możemy spędzić mnóstwo czasu na poruszaniu się we mgle i skończymy z jeszcze większym mętlikiem w głowie, niż na początku, a do tego może się zdarzyć, ze zaczniemy na wyrost dostrzegać i wyolbrzymiać u siebie objawy, a nawet widzieć coś, czego nie ma. Może to w ostateczności zaburzyć właściwy obraz choroby i wpłynąć negatywnie na postawienie diagnozy przez lekarza.
Kolejna kwestia to szukanie diagnozy na forach internetowych. Ludzie często wrzucają zdjęcia swoich zmian skórnych i dopytują się forumowiczów, co to może być. I każda osoba wypowiadająca się pod takim postem ma swój własny pomysł na przyczynę danych objawów. Owszem, może się zdarzyć, ze ktoś, kto doświadczył już podobnych objawów, udzieli dobrej odpowiedzi, ale jak wyłuskać tą prawidłową odpowiedź z pozostałych, mylnych? Otrzymamy kilka czy nawet kilkanaście różnych pomysłów diagnozy i znów zaczniemy grzebać w internecie i szukać potwierdzenia u doktora Google, a co z tego może wyniknąć, wspomniałam wyżej. Taka internetowa diagnoza na niewiele się zda, bo i tak i tak, aby otrzymać odpowiednie leczenie, powinniśmy udać się do lekarza.
Wizyta u lekarza podstawowej opieki zdrowotnej
To co przede wszystkim i jako pierwsze powinniśmy zrobić, to udać się do lekarza POZ – podstawowej opieki zdrowotnej. Do lekarza POZ można się dostać nawet tego samego dnia, w najgorszym przypadku czeka się kilka dni, czy tydzień. Lekarz POZ przeprowadzi wywiad, zleci podstawowe badania, przepisze leki, a jeżeli będzie taka potrzeba, pokieruje nas dalej, do odpowiednich specjalistów.
Lekarz POZ nie ma niestety takich samych możliwości, jak lekarze specjaliści. Nie może zlecić nam specjalistycznych badań, np. badań związanych z alergiami, testów alergicznych. Może wysłać nas np. na morfologię, co jest zawsze dobrym pomysłem. Dodatkowo może skierować również na badania tarczycy (m.in. TSH), która może wpływać na stan skóry. Jeżeli lekarz POZ nie będzie potrafił nam pomóc lub uzna, ze nasz przypadek wymaga specjalistycznego leczenia, wypisze nam odpowiednie skierowanie. W przypadku atopowego zapalenia skóry może być to skierowanie do dermatologa lub alergologa.
Aby umówić się na wizytę w ramach NFZ u lekarza alergologa lub dermatologa, wymagane jest skierowanie (jeszcze niedawno do lekarza dermatologa nie było wymagane skierowanie). Co ważne, skierowanie musimy mieć zwykle już w momencie rejestracji, a najpóźniej 2 tygodnie (14 ni roboczych) od momentu rejestracji i ustalenia terminu. Czasami jest tak, że umawiając się (telefonicznie) na wizytę u lekarza specjalisty od razu zostaniemy poproszeni o podanie danych ze skierowania, takich jak np. dane lekarza kierującego. Czasami nie trzeba podawać tych danych, ale w obu przypadkach w ciągu 2 tygodni od rejestracji musimy przynieść do przychodni oryginał skierowania od lekarza POZ. Jeżeli tego nie zrobimy, automatycznie zostaniemy wykreśleni z listy oczekujących.
Czy lekarz POZ może skierować na testy alergiczne?
Nie. Niestety, ale aby móc wykonać testy alergiczne w ramach NFZ należy udać się do lekarza specjalisty. Lekarz POZ ma ograniczoną możliwość kierowania na badania, może kierować tylko na podstawowe badania. Tutaj można sprawdzić, na jakie badania może nas skierować lekarz POZ – zakładka Lista badań dostępnych w POZ.
Wizyta u lekarza specjalisty – alergologa lub dermatologa
Z atopowym zapaleniem skóry (lub jego podejrzeniem) można się udać do jednego z dwóch specjalistów – lekarza dermatologa lub lekarza alergologa. Do obu tych specjalistów obecnie wymagane są skierowania od lekarza podstawowej opieki. Który lekarz będzie lepszy? Lekarz dermatolog będzie miał większą wiedzę na temat różnych chorób skóry, a lekarz alergolog z kolei będzie potrafił szerzej pomóc z innymi chorobami alergicznymi. Miałam okazję być pacjentem zarówno lekarzy dermatologów i lekarzy alergologów i bardziej skłaniam się ku lekarzom alergologom w kontekście leczenia atopowego zapalenia skóry. Zaletą korzystania z poradni alergologicznej jest to, że na miejscu najprawdopodobniej będą mogły zostać wykonane testy alergiczne. Co ważne – lekarz podstawowej opieki zdrowotnej wypisując skierowanie wpisuje do lekarza jakiej specjalizacji nas kieruje.
Więcej informacji na temat skierowań można znaleźć na stronie NFZ . Istnieje strona, na której można sprawdzić przewidywany czas oczekiwania na wizytę w danej przychodni – Kolejki NFZ.
Atopowe zapalenie skóry – alergolog czy dermatolog?
Wydaje mi się, że w przypadku gdy dopiero diagnozujemy problem ze skórą lepszym pomysłem może być dermatolog, gdyż jest specjalistą ogólnie od skóry, nie tylko od chorób alergicznych. Może się bowiem okazać, że problem naszej skóry to wcale nie AZS, które podejrzewamy. Natomiast już po diagnozie i na czas stałej opieki wg mnie lepiej sprawdzi się alergolog. ALE – wszystko zależy od lekarza, może się okazać, że lekarz dermatolog będzie miał dużą wiedzę o AZS i chorobach alergicznych. Poza tym nie tylko wiedza jest ważna, ważne jest też podejście do pacjenta i kontakt z nim. Tak więc nie ma jednej recepty (jak i w wielu innych aspektach związanych z atopowym zapaleniem skóry) 🙂
Kobiety w ciąży
Ważna informacja dla kobiet w ciąży – od 2017 roku kobiety w ciąży powinny mieć zapewnioną wizytę u specjalisty w ciągu 7 dni od zgłoszenia się, jest to uregulowane ustawowo. Więcej na ten temat możecie przeczytać tutaj. W razie problemów z rejestracją, tutaj znajdziecie wzór skargi.
Przygotowanie do wizyty u specjalisty
Na wizytę u lekarza specjalisty (jeśli nie jest się kobietą w ciąży) zwykle czeka się dość długo, czasem nawet kilka miesięcy. Dlatego warto jak najlepiej przygotować się do takiej wizyty, zwłaszcza, gdy jest to nasza pierwsza wizyta. Zachęcam do zapoznania się z moim wpisem, gdzie dokładnie przedstawiam, jak przygotować się do wizyty u alergologa, czy dermatologa, co ze sobą zabrać, jakie pytania może nam zadać lekarz.
Atopowe zapalenie skóry – badania
Niestety atopowe zapalenie skóry jest chorobą złożoną, wieloczynnikową, przez co nie ma prostego badania, które umożliwiałoby jednoznaczną diagnozę AZS. Nie jest możliwe pobranie krwi od pacjenta i odebranie wyniku za kilka dni, gdzie będziemy mieli napisane, czy to AZS, czy nie. Atopowe zapalenie skóry diagnozuje się na podstawie charakterystycznych objawów oraz na podstawie wywiadu z pacjentem. O tym jak diagnozuje się atopowe zapalenie skóry szeroko pisałam w artykule Diagnostyka AZS. Najważniejszym objawem jest świąd skóry. Jedną z cech AZS jest również dziedziczny charakter, dlatego tak ważne jest odpowiednie przygotowanie do wizyty u lekarza, o czym wspomniałam wyżej, a szerzej opisałam w artykule Jak przygotować się do wizyty u lekarza? Wskazówki nie tylko dla atopików i alergików.
Lekarz może zlecić badania pomocnicze, takie jak:
- oznaczenie całkowitego stężenia IgE w surowicy
- skórne testy punktowe
- naskórkowe testy płatkowe
- biopsja skóry
- wymaz
Atopowe zapalenie skóry a testy alergiczne
Testy alergiczne mogą znacznie ułatwić radzenie sobie z atopowym zapaleniem skóry, ale z jednej strony nie zawsze stwierdza się alergię na jakikolwiek czynnik, a z drugiej strony nie zawsze unikanie wszystkich stwierdzonych alergenów przynosi ulgę w atopowym zapaleniu skóry. Przez wiele lat testy alergiczne nie wykazywały u mnie żadnej alergii. Mimo to objawy AZS pojawiały się na mojej skórze. Dopiero będąc w liceum stwierdzono u mnie alergię na jeden czynnik, konserwant, który można spotkać np. w szczepionkach, a moje ostatnie testy alergiczne, sprzed 4 lat wykazały kolejne alergie, między innymi na nikiel, lanolinę, czy kompozycję zapachową. Mimo unikania stwierdzonych alergenów nie mogłam opanować zaostrzenia atopowego zapalenia skóry. Warto więc zapamiętać, że testy alergiczne (i unikanie alergenów) to jedynie środkiem pomocniczym w radzeniu sobie z AZS.
Leczenie AZS – prywatnie czy na NFZ?
Powyżej przedstawiłam drogę, jaką trzeba odbyć, gdy chcemy leczyć się na NFZ – w ramach ubezpieczenia zdrowotnego. Oczywiście można zdecydować się na leczenie prywatne i udać się bezpośrednio do lekarza specjalisty. Należy jednak pamiętać, że łączy się to nie tylko z kosztami wizyt u lekarza, ale także koniecznością ponoszenia kosztów wszelkich badań. Dodatkowo lecząc się prywatnie może się okazać, że nie uzyskamy żadnej zniżki na leki i maści. Wg informacji, które znalazłam, zależy to od tego, czy lekarz przyjmujący w gabinecie prywatnym ma również podpisaną umowę z NFZ. Część leków przy atopowym zapaleniu skóry można nabyć ze zniżką – wtedy na recepcie lekarz wypisuje poziom odpłatności za dany lek. Dla przykładu przyjmuję leki antyhistaminowe, które lekarz przepisuje mi z odpłatnością 30%, dzięki czemu za opakowanie płacę niecałe 20zł zamiast 50zł. Poza tym często osobom z AZS przepisywane są maści recepturowe, dla których odpłatność jest zryczałtowana i płaci się około 10zł, zamiast z tego co pamiętam około 40zł.
Co dalej? Dermatopik – blog o atopowym zapaleniu skóry
Atopowe zapalenie skóry wymaga bardzo dużo pracy ze strony osoby chorej. Poza stosowaniem się do wskazówek lekarza, skórze atopowej należy poświęcać bardzo dużo uwagi i szczególnie o nią dbać. Atopowe zapalenie skóry to nieustanne obserwacje skóry, jej reakcji na różne czynniki, poszukiwanie czynników zaostrzających AZS, a potem ich unikanie.
Gdy lekarz stwierdzi u nas atopowe zapalenie skóry warto poświęcić trochę czasu na poznanie tej choroby, szukanie wskazówek, jak można sobie pomóc, czy co jest ważne z różnych względów dla atopowej skóry. Dlatego zachęcam do śledzenia mojego bloga na Facebooku, aby nie przeoczyć nowych wpisów ze wskazówkami, dotyczącymi atopowego zapalenia skóry oraz do dołączenia do newslettera Dermatopik, aby otrzymać ebook z listą linków do miejsc, gdzie można znaleźć wskazówki, pomoc i wsparcie w zmaganiach z atopowym zapaleniem skóry
Sprawdź też inne artykuły:
Analiza składu kosmetyków | Skąd brać składy kosmetyków i gdzie sprawdzić funkcje składników