Jak działa Protopic? Czy Protopic to steryd? | Atopowe zapalenie skóry – leczenie

Jak działa Protopic? Czy Protopic to steryd? | Atopowe zapalenie skóry – leczenie

Protopic jest to maść stosowana w miejscowym leczeniu atopowego zapalenia skóry, w której substancją czynną jest Takrolimus. Dostępny jest w dwóch wariantach, różniących się stężeniem substancji czynnej – 0,1% i 0,03%. W jaki sposób działa Protopic? Czy Protopic jest sterydem (maścią kortykosteroidową)?

Co to jest Protopic?

Protopic (a dokładniej Takrolimus) jest inhibitorem kalcyneuryny. Kalcyneuryna jest białkiem, które odpowiada za aktywację komórek T układu odpornościowego. Dokładniej do aktywacji limfocytów T dochodzi dzięki temu, że kalcyneuryna usuwa grupę fosforową z odpowiedniego czynnika transkrypcyjnego. Dzięki temu ten czynnik może pełnić swoją funkcję, co ostatecznie prowadzi do produkcji IL-2 (oraz podobnych białek). IL-2, czyli interleukina 2 ma szerokie działanie w odpowiedzi immunologicznej, przede wszystkim przez wpływ na limfocyty (komórki T). IL-2 jest najważniejszym czynnikiem wzrostu komórek T, ponieważ stymuluje ich powstawania. W trakcie odpowiedzi immunologicznej komórki T wydzielają różne substancje, które następnie oddziałują na kolejne komórki, przez co dochodzi do rozwoju reakcji zapalnej. Jedną z grup komórek T są komórki Th2, których zwiększoną obecność stwierdza się często u osób z atopowym zapaleniem skóry. Limfocyty Th2 wydzielają między innymi IL-4 i IL-13, które odpowiadają między innymi za  pogrubienie skóry, rozwój stanu zapalnego, powstawanie IgE (których całkowity poziom u osób z AZS jest często podwyższony), zmniejszone powstawanie białka filagryny, świąd skóry (przez wpływ na uwalnianie histaminy przez komórki tuczne).

Jak działa Protopic?

Jeżeli np. organizm osoby z atopowym zapaleniem skóry zetknie się z alergenem, dojdzie do aktywacji kalcyneuryny. Następnie kalcyneuryna zaktywuje odpowiedni czynnik transkrypcyjny, przez co w ostateczności zacznie być produkowana IL-2. Dalej IL-2 rozpoczyna swoje działanie stymulując powstawanie limfocytów T, co dalej prowadzi do rozwoju odpowiedzi immunologicznej i reakcji zapalnej, na przykład przez uwalniania histaminy z komórek tucznych. Na skórze pojawią się czerwone, swędzące plamy.

Jeżeli takie miejsce zostanie posmarowane Protopiciem, zacznie działać jego substancja czynna, czyli Takrolimus. Takrolimus ma zdolność wnikania do wnętrza komórek. Wewnątrz komórki Protopic/Takrolimus tworzy kompleks ze specjalnym białkiem. Powstały kompleks przyłącza się następnie do kalcyneuryny i uniemożliwia jej działanie, przez co nie może ona pełnić swojej roli, prowadzącej do reakcji zapalnej.  Dzięki temu zmiana atopowa zmniejsza się i powoli znika.

Czy Protopic to steryd (maść kortykosteroidowa)?

Nie, Protopic nie należy do grupy leków sterydowych (kortykosteroidów), dlatego nie powoduje takich skutków ubocznych, jak maści sterydowe. Protopic, a właściwie Takrolimus jest natomiast podobny w działaniu do stosowanej w ogólnym leczeniu cyklosporyny. Te dwie substancje są inhibitorami kalcyneuryny, czyli ich mechanizm działania jest taki sam. Różnica jest jednak taka, że cyklosporyna tworzy w komórce kompleks z innym białkiem niż Protopic/Takrolimus, ale efekt działania tego kompleksu jest taki sam – hamowanie kalcyneuryny i uniemożliwianie jej działania.

W jednym z ostatnich wpisów przedstawiałam, jak działa Dupilumab – zapraszam do czytania 🙂

Jak diagnozuje się atopowe zapalenie skóry?

SCORAD | Ocena stanu skóry w atopowym zapaleniu skóry

6 faktów o atopowym zapaleniu skóry. Czy atopowe zapalenie skóry jest zaraźliwe, dziedziczne, wyleczalne…?

PS. Jeśli zmagasz się z atopowym zapaleniem skóry, myślę, że zainteresuje Cię Podręcznik pielęgnacji, nad którym pracuję. Zapis do listy zainteresowanych oraz więcej informacji znajdziesz tutaj:

AZS. Podręcznik pielęgnacji.

Bibliografia

  • Sehgal, Virendra N., Govind Srivastava, and Sunil Dogra. „Tacrolimus in dermatology—pharmacokinetics, mechanism of action, drug interactions, dosages, and side effects: part I.” SKINmed: Dermatology for the Clinician 7.1 (2008): 27-30.


6 thoughts on “Jak działa Protopic? Czy Protopic to steryd? | Atopowe zapalenie skóry – leczenie”

  • Jestem bardzo wdzięczna za dodawane przez Ciebie artykuły naukowe. Fantastycznie się czyta tak dokładne opisy działania np. Protopiku. Dzięki temu łatwiej jest wszystko zrozumieć od strony biologicznej.

  • przyznam, że brzmi to dość skomplikowanie. chyba warto po prostu napisać, ze jest to immunosupresant. substancja ta jest stosowana np. u chorych po przeszczepach, żeby nie doszło do odrzucenia organu. i trzeba pamiętać o ochronie przeciwsłonecznej. osobiście stosowałam, kiedy przestały pomagać sterydy – stan zapalny zniknął, ale za to skóra miała dziwne zabarwienie podczas stosowania.

    • Gdy ostatnio pytałam o to moją alergolog, dowiedziałam się, że niestety Protopicu nie można stosować w ciąży.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.