Witamina D a atopowe zapalenie skóry | Atopowa Prasówka 8/2017

Witamina D a atopowe zapalenie skóry | Atopowa Prasówka 8/2017

Atopowa prasówka jest to cykl wpisów, w którym przedstawiam najważniejsze informacje z artykułów naukowych dotyczących atopowego zapalenia skóry.  Tym razem Atopowa Prasówka dotycząca witaminy D w atopowym zapaleniu skóry.

 

Witamina D – działanie, źródła

W ostatnich latach pojawiło się wiele doniesień, że witamina D czyni ważną rolę w patogenezie różnych chorób m.in. atopowego zapalenia skóry. Witamina D może wpływać na AZS przez swoje właściwości immunomodulacyjne.
Jedną z funkcji witaminy D jest regulowanie gospodarki wapniowo-fosforonanowej. Witamina D jest syntetyzowana w organizmie na skutek reakcji fotochemicznej z pomocą promieniowania UVB. Źródłem witaminy D jest też pożywienie, witamina D pochodzenia roślinnego to witamina D2, natomiast witamina D pochodzenia zwierzęcego to witamina D3. Źródłem witaminy D są np. ryby i jajka. Witamina D3 w wątrobie jest przekształcana do formy 25-hydroksywitaminy D, a dalej w nerkach do 1,2 – dihydroksywitaminy D. Ta forma oddziałuje z receptorem witaminy D (VDR) obecnym na niektórych komórkach i wpływa na ekspresję genów zaangażowanych w metabolizm wapnia, proliferację, różnicowanie, apoptozę, odpowiedź immunologiczną itd.

 

Prawidłowy poziom witaminy D

Można spotkać różne normy dla stężenia witaminy D we krwi. Na tej stronie zaprezentowane są w tabelce normy według różnych organizacji. Niektórzy przyjmują dolną granicę prawidłowego stężenia jako 20 ng/ml, inni jako 30ng/ml, a jeszcze inni jako 40ng/ml. Tutaj natomiast możemy przeczytać o tym, jaką ilość witaminy D powinniśmy przyjmować, znając swoje stężenie witaminy D we krwi. Jako że witamina D należy do witamin rozpuszczalnych w tłuszczach, jej nadmiar kumuluje się w organizmie i może być szkodliwy, dlatego też zawsze warto skonsultować suplementację witaminy D z lekarzem. Z tego samego względu aby witamina D dobrze się wchłonęła należy przyjmować ją razem z posiłkiem, najtłustszym w ciągu dnia.
Wynik oznaczenia stężenia witaminy D zwykle podaje się w ng/ml. Czasem wyniki podawane są w jednostkach nM lub nmol/l lub nmol/dm3. Tutaj można przeliczyć te wyniki lub po prostu:- przeliczając nmol/l na ng/ml dzielimy stężenie przez 2,5- przeliczając ng/ml na nmol/l mnożymy stęzenie przez 2,5Stężenie 75nmol/l (nmol/dm3 lub nM) to stężenie 30ng/ml.

 

Witamina D a atopowe zapalenie skóry

Formą aktywną witaminy D jest 1,25(OH)2 D, czyli 1, 25-dihydroxy- witamina D. Witamina D wzmacnia ekspresję peptydów antybakteryjnych, a także wzmacnia syntezę m.in. filagryny, która jest białkiem odpowiadającym za prawidłową budowę bariery naskórkowej. Jak wiadomo część osób z AZS posiada mutacje w genie białka filagryny, przez co prawidłowa funkcja bariery skórnej jest zaburzona. U wielu osób z AZS można zaobserwować zaostrzenie choroby w okresie zimowym, kiedy występuje zmniejszona ekspozycja na promieniowanie słoneczne.
Można doszukać się wielu badań pokazujących wpływ witaminy D na różne choroby, zdarza się, ze wyniki takich badań są sprzeczne. Witamina D była i jest badana również od kątem atopowego zapalenia skóry. Jednym z takich badań jest to, które chcę tutaj zaprezentować, przeprowadzone w Polsce.

Badanie przeprowadzono na 95 osobach w Polsce, chorych na AZS. Grupę kontrolną stanowiło 58 osób zdrowych. Osoby biorące udział w badaniu miały fototyp skóry II lub III. Spośród osób z AZS wybrano 20 pacjentów z najniższym poziomem witaminy D oraz posiadających historię infekcji skóry i zaostrzenia choroby w zimę. Ta grupa pacjentów przyjmowała 2000IU witaminy D dziennie doustnie.

Średnie stężenie aktywnej formy witaminy D (w skrócie witamina D) u 95 osób z AZS nie różniło się statystycznie w porównaniu do osób zdrowych i wynosiło średnio 23,05 ng/ml. Przyjęto, ze stężenie witaminy D w normie to stężenie pomiędzy 30 a 80 ng/ml.

U 74 osób z AZS, którzy posiadali zmiany skórne w miejscach osłoniętych przez ubrania stężenie witaminy D było znacząco niższe w porównaniu do osób, u których zmiany skórne zlokalizowane były w miejscach zwykle nieosłoniętych przed słońcem.

Częstość infekcji bakteryjnych skórnych była wyższa u pacjentów z niskim stężeniem witaminy D.

Nie wykazano istotnych statystycznie różnic między stężeniem witaminy D a czasem trwania choroby, współwystępowaniem innych atopowych chorób, zaostrzeniem sezonowym, indeksem SCORAD, rozpiętością i intensywnością zmian skórnych, subiektywnymi objawami, dietą, BMI oraz całkowitym stężeniem IgE.

Przechodząc do grupy 20 osób, która przyjmowała doustnie 2000IU witaminy D. Osoby z tej grupy wykazywały na początku stężenie witaminy D między 4 a 15 ng/ml – średnio 7,43 ng/ml. Po 3 miesięcznej suplementacji witaminy D stwierdzono znaczące podwyższenie stężenia z 7,43 do 13,05 ng/ml, chociaż żaden z pacjentów nie osiągnął zalecanego poziomu. Po 3 miesięcznej suplementacji znacząco zmniejszyła się liczba pacjentów z niewystarczającym stężeniem witaminy D (poniżej 10ng/ml). Po suplementacji znacząco obniżył się indeks SCORAD u pacjentów z 45,12 do 25,7. Przed suplementacją u 13 osób AZS było na poziomie średnim a u 7 ciężkim, po suplementacji u 7 osób stwierdzono łagodne AZS, u 12 średnie a u 1 ciężkie. Po 3 miesiącach suplementacji całkowity poziom IgE znacząco się obniżył z 1147,56 IU/ml do 994,86IU/ml.

Podsumowując – w badaniu stwierdzono korelację między deficytem witaminy D u pacjentów z AZS a infekcjami bakteryjnymi, zaostrzeniem objawów w zimie i obecnością aktywnych zmian na obszarach osłoniętych przed słońcem. U 20 osób, u których suplementowano witaminę D w ilości 2000IU dziennie, po 3 miesiącach stwierdzono dwukrotny wzrost stężenia witaminy D. U 90% tych osób stwierdzono znaczną poprawę stanu skóry. Rzadziej występowały wówczas infekcje skóry.
W innych badaniach również wykazano, że suplementacja witaminą D  może złagodzić przebieg AZS:

w tym badaniu (Camargo, Carlos A., et al. „Randomized trial of vitamin D supplementation for winter-related atopic dermatitis in children.” Journal of Allergy and Clinical Immunology 134.4 (2014): 831-835.) sprawdzono wpływ suplementacji witaminy D na AZS u 104 dzieci, u których w przeszłości stwierdzono zaostrzenie objawów AZS zimą. 57 dzieciom podawano 1000 IU witaminy D dziennie przez miesiąc, a 47 dzieciom podawano placebo. Wykazano istotną poprawę stanu skóry na podstawie wskaźnika EASI u dzieci przyjmujących witaminę D w porównaniu do grupy placebo

w tym badaniu  (Javanbakht, Mohammad Hassan, et al. „Randomized controlled trial using vitamins E and D supplementation in atopic dermatitis.” Journal of Dermatological Treatment 22.3 (2011): 144-150) sprawdzano wpływ witaminy D oraz witaminy E na stan skóry u 52 pacjentów z atopowym zapaleniem skóry. 11 osób przyjmowało podwójne placebo, 12 osób przyjmowało 1600IU witaminy D i placebo zamiast witaminy E (grupa D), 11 osób przyjmowało 600IU witaminy E i placebo zamiast witaminy D (grupa E), a 11 osób przyjmowało 1600IU witaminy D oraz 600IU witaminy E (grupa DE). Po 60 dniach suplementacji w grupach D, E, DE stwierdzono znaczącą poprawę stanu skóry na podstawie indeksu SCORAD: w grupie D SCORAD był obniżony o 34,8%, w grupie E o 35,7%, a w grupie DE o 64,3%.

 

W Atopowej Prasówce 3/2017  przedstawiałam aktualne wytyczne terapeutyczne dla AZS wg
ekspertów Sekcji Dermatologicznej Polskiego Towarzystwa Alergologicznego i Sekcji Alergologicznej Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego i wspominali o tym, że suplementacja witaminą D lub E może być pomocna przy atopowym zapaleniu skóry. Ja od niedługiego czasu suplementuję witaminę D w dawce 1000 IU dziennie. Jest to nieduża dawka, ale nie badałam sobie poziomu witaminy D i nie chcę suplementować większych dawek bez konsultacji z lekarzem. Patrząc na wyniki badań na pacjentach z AZS warto rozważyć suplementację witaminy D i zapytać o to swojego lekarza.

 

Sprawdź również wpis Czy probiotyki zmniejszają ryzyko AZS u dzieci? Probiotyki w ciąży i u niemowląt a atopowe zapalenie skóry

P.S. Zapraszam do polubienia strony Dermatopik na Facebooku. Dzięki temu nie przeoczysz żadnego nowego wpisu.

Bibliografia:

  • Samochocki, Zbigniew, et al. „Vitamin D effects in atopic dermatitis.” Journal of the American Academy of Dermatology 69.2 (2013): 238-244. https://www.researchgate.net/publication/236637396_Vitamin_D_effects_in_atopic_dermatitis

Artykuły dodatkowe:



4 thoughts on “Witamina D a atopowe zapalenie skóry | Atopowa Prasówka 8/2017”

  • Moja coreczka miala AZS, ostre stany zapalne na buzi. Po suplementacji wit. D niemal natychmiast przestalo ja wysypywac. Wczesniej co kolwiek zjadla, bylq az bordowa na buzi, skora jej schodzila płatami. Teraz nagle moze jesc wszystlo, od tak z dnia na dzien. Widze ze jezeli zapomne jej podac wit. D to nastepnego dnia troche ja wysypuje. Jesli przyjmuje wit. Regularnie buziak jest czysty. To niesamowite bo juz lapalam dola !

  • Super, też muszę poprosić lekarza o skierowanie na badanie poziomu witaminy D, niestety lekarz POZ nie mógł go wypisać 🙁 najwyżej zafunduję je sobie z własnej kieszeni, nie jest to wielki wydatek, a warto.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.