Suplementacja probiotykiem i zmniejszone ryzyko wystąpienia atopowego zapalenia skóry | Atopowa Prasówka 6/2017

Atopowa prasówka jest to cykl wpisów, w którym przedstawiam najważniejsze informacje z artykułów naukowych dotyczących atopowego zapalenia skóry.  Tym razem Atopowa prasówka dotycząca suplementacji probiotykiem u niemowląt i jej wpływu na występowanie AZS.

Wpływ mikroorganizmów na AZS

Zwiększony poziom higieny, zmniejszone ekspozycja na bakterie, niższy poziom infekcji, zmiany w diecie, zmniejszone rodziny czy zwiększone użycie antybiotyków wpływają na zwiększony poziom występowania AZS. Wczesne karmienie krowim mlekiem zostało zidentyfikowane jako ryzyko wystąpienia AZS, natomiast korzystnie działa karmienie piersią. Obecne badania próbują zidentyfikować czynniki ochronne przed AZS i indukujące tolerancję na alergeny, np. probiotyki Lactobacillus GG. Powiązano ciągłą ekspozycję na składniki mikroorganizmów, jak LPS (lipopolisacharyd) w trakcie ciąży i we wczesnym niemowlęctwie z mniejszą częstością występowania atopii i astmy u dzieci, zwłaszcza na obszarach wiejskich. Kontakt kobiety w ciąży ze zwierzętami farmowymi i kotami znacząco chronił przed manifestacją AZS podczas 2 pierwszych lat życia.

Czy zażywanie probiotyku zmniejsza ryzyko wystąpienia atopowego zapalenia skóry?

W badaniu wzięło udział 606 noworodków o wadze co najmniej 2500g, z jednym lub dwoma rodzicami z chorobą atopową (atopowe zapalenie skóry, alergiczny nieżyt nosa lub i astma. Dzieci od 5 tygodnia życia do 31 tygodnia otrzymywały doustnie placebo (303 noworodki) lub lizat bakteryjny (303 noworodki), zawierający bakterie Esherichia coli oraz Enterococcus faecalis w dawce 3 x 0.7ml (1.5 – 4.5 x 10^7 bacterii/ml). Dzieci obserwowano do 3 roku życia.

W 31 tygodniu życia (zakończenie przyjmowania lizatu lub placebo) u 17,2% dzieci z grupy aktywnej stwierdzono AZS, w porównaniu do 20,8% dzieci z grupy placebo. Największą różnicę wykazano w grupie, gdzie rodzicem z atopią był ojciec, wówczas AZS stwierdzono u 10,7% dzieci z grupy aktywnej w porównaniu do 31,7% z grupy placebo. Dla grupy gdzie to u matki występowały choroby atopowe nie wykazano znaczącej różnicy między grupami – u 8,9% dzieci z grupy aktywnej stwierdzono AZS w porównaniu do 9,4% z grupy placebo. Ogólnie w przypadku jednego rodzica chorego stwierdzono AZS u 9,7% dzieci z grupy aktywnej w porównaniu do 18,6% dzieci z grupy placebo. Dla dwóch rodziców chorych nie wykazano znaczącej różnicy między grupami – u 24,3% dzieci z grupy aktywnej i u 22,9% dzieci z grupy placebo stwierdzono AZS. Efekty przyjmowania lizatu były najsilniejsze u dzieci z jednym rodzicem z alergicznym nieżytem nosa, dla rodzica z astmą efekt był znaczący, ale słabszy niż dla nieżytu, a  przypadku rodzica z AZS lub kombinacją atopowych symptomów nie stwierdzono efektu.

Nie wykazano różnic w poziomie specyficznych przeciwciał IgE we krwi między badanymi grupami.

Sprawdzono częstość występowania AZS w 36 miesiącu życia dzieci. AZS stwierdzono u 29,4% dzieci z grupy przyjmującej do 31 tygodnia życia lizat bakteryjny, w porównaniu do 32% dzieci z grupy przyjmującej placebo. Znacząca różnica występowała nadal w przypadku gdy rodzicem chorym był ojciec – wówczas AZS stwierdzono u 18,7% dzieci z grupy przyjmującej do 31 tygodnia lizat w porównaniu do 35% w grupie przyjmującej placebo.

Podsumowując podawanie niemowlętom lizatu bakteryjnego może chronić przed rozwojem atopowego zapalenia skóry, zwłaszcza u dzieci, u których to ojciec osiada chorobę atopową, co może prowadzić do wniosku iż właściwości zapobiegawcze podawania lizatu mogą występować tylko u pacjentów z ograniczonym ryzykiem atopii.

Równolegle przeprowadzono drugie badanie, gdzie sprawdzano wpływ składu flory bakteryjnej jelit na ryzyko wystąpienia atopowego zapalenia skóry. Badanie to przedstawiłam tutaj.

Temat zmniejszania ryzyka pojawienia się AZS u dzieci pojawił się też w poprzednich Atopowych Prasówkach:
Statystyki dotyczące atopowego zapalenia skóry oraz Twardość wody a ryzyko atopowego zapalenia skóry

Bibliografia:

• Lau, Susanne, et al. „Oral application of bacterial lysate in infancy decreases the risk of atopic dermatitis in children with 1 atopic parent in a randomized, placebo-controlled trial.” Journal of Allergy and Clinical Immunology 129.4 (2012): 1040-1047. http://www.jacionline.org/article/S0091-6749(12)00266-7/pdf