23/07/2017

Jak odstraszyć komary naturalnie? Olejki eteryczne jako repelenty | Atopowa Prasówka 7/2017

Jak odstraszyć komary naturalnie? Olejki eteryczne jako repelenty | Atopowa Prasówka 7/2017

Atopowa prasówka jest to cykl wpisów, w którym przedstawiam najważniejsze informacje z artykułów naukowych dotyczących atopowego zapalenia skóry.  Tym razem Atopowa prasówka dotycząca naturalnego odstraszania komarów za pomocą olejków eterycznych.

 

Co to są repelenty?

Repelenty to substancje, które działają na skórze i w otoczeniu człowieka, odstraszające niechcianych gości (komary, kleszcze, meszki). Zapobiegają ich lataniu w pobliżu człowieka, lądowaniu na skórze i gryzieniu. Niektóre insekty są wektorami chorób i mogą przenosić patogeny na ludzi, czy zwierzęta. Przykładem są kleszcze, które są wektorami m.in. boreliozy, wywoływanej przez bakterie z gatunków m.in. Borrelia burgdorferi czy Borrelia garinii. W Polsce najczęściej występującymi gatunkami komarów są Culex pipiens (komar brzęczący, komar pospolity) oraz Anopheles maculipennis (komar widliszek, widliszek plamistoskrzydły).

Gryzą tylko samice komarów, ponieważ potrzebują krwi do złożenia jaj. W ślinie komarów występują różne substancje, które mogą wywoływać szereg reakcji organizmu, zależnie od osoby. Czynnikiem wabiącym komary do człowieka, czy zwierzęcia, jest jego zapach. Komara wabią m.in. kwas mlekowy, dwutlenek węgla, detergenty, kosmetyki. Osoby spocone, chore, z gorączką wabią komary mocniej, podobnie osoby większe, ponieważ wydzielają więcej substancji wabiących komary. Również spożywane pokarmy mają wpływ na nasz zapach i stopień wabienia komarów i tak np. piwo, czy banany powodują większe przyciąganie komarów, a mięta, czy wanilia odstraszają

Jednym z popularnych syntetycznych repelentów jest DEET (N, N – dietylo -m- toluamid. Posiada szerokie spektrum działania, jest najbardziej efektywny i najdłużej utrzymuje się na skórze. Może jednak powodować negatywne skutki w  środowisku oraz negatywnie wpływać na zdrowie człowieka.

 

Odstraszanie owadów za pomocą olejków eterycznych

Zamiennikiem syntetycznych repelentów mogą być olejki eteryczne. Wiele z nich posiada działanie odstraszające owady, są przyjazne dla środowiska i człowieka. Minusem jest jednak to, że zwykle krótko utrzymują się na skórze. Bywa również tak, że mogą podrażnić skórę, dlatego należy najpierw przetestować je na małej powierzchni skóry. Należy również pamiętać, że olejki eteryczne mają silne działanie, nie powinno się ich nakładać nierozcieńczonych na skórę.

Olejki eteryczne są mieszaninami organicznych substancji (np. estrów, eterów, aldehydów) produkowanych przez rośliny. Te organiczne substancje często są odpowiedzialne za charakterystyczny zapach roślin. Skład olejków może się różnić w zależności od gatunku czy odmiany, a także w zależności od miejsca rośnięcia rośliny.

Substancje w olejkach eterycznych opisane w literaturze jako odstraszające komary to m.in. citronellol, camphor, thymol, eugenol, limonene. Nazwy te mogą brzmieć znajomo, ponieważ można je spotkać na listach składników kosmetyków, gdzie służą jako substancje zapachowe.

Najczęściej używanym jako repelent  olejkiem eterycznych jest olejek z trawy cytrynowej. Skuteczność i długość działania różnią się między gatunkami trawy cytrynowej i tak np. olejek z Cymbopogon excavatus daje 100% skuteczność przez 2h w warunkach laboratoryjnych, a olejek z Cymbopogon winterianus wymieszany z 5% waniliny daje ochronę porównywalną z DEET. Dobre skutki przynosi także wymieszany z parafiną olejek z Cymbopogon citratus.

Innymi olejkami eterycznymi o dobrze udokumentowanych właściwościach odstraszających owady są olejek eukaliptusowy oraz olejek bazyliowy.

Jeżeli chodzi o komary najpowszechniejsze w Polsce, najbardziej efektywne olejki eteryczne na te z gatunku Culex pipiens to: olejek anyżowy, bazyliowy i eukaliptusowy.

Wadą olejków eterycznych jest ich krótki czas działania. Wymieszanie olejku eterycznego z bazą tłuszczową np. z ciekłą parafiną, wazeliną czy olejem kokosowym, zwiększa długość działania olejków oraz ich skuteczność. Już 3% stężenie olejku z trawy cytrynowej odstrasza owady. W jednym z artykułów badacze udokumentowali skuteczność 7,6% stężenia olejku z trawy cytrynowej w wazelinie w odstraszaniu komarów. Proponowane stężenie olejku eterycznego w produkcie, tak aby miał dobrą skuteczność w odstraszaniu oraz aby nie podrażniał skóry, to 5 -10%.

Aby uzyskać 50g produktu z 5% zawartością olejku eterycznego, należy wymieszać:

 

  • 2,5g olejku eterycznego
  • 47,5g bazy, czyli np. wazeliny, oleju kokosowego, oleju jojoba, czy innego sprawdzonego oleju.

 

Gotowe produkty na komary oparte o olejki eteryczne

Przy okazji odświeżenia wpisu, podzielę się z Wami preparatem opartym o naturalne olejki eteryczne, którego używam drugi sezon. Ma przyjemny, delikatny zapach, można go stosować u dzieci powyżej 1 roku życia. Działa, chociaż, tak jak wspominałam wyżej, olejki szybko się ulatniają, dlatego trzeba go często nakładać na skórę i to nie żałując go 😉 http://www.kosmed.pl/pielegnacyjne-preparaty-ktorych-zapachu-nie-toleruja-owady/spray/hit-spray-dla-dzieci/

HIT spray na komary Kosmed

Bibliografia:

Artykuły pomocnicze:

Poprzednie Atopowe Prasówki:Atopowa Prasówka 6/2017 | Suplementacja probiotykiem i zmniejszone ryzyko AZSAtopowa Prasówka 5/2017 | Statystyki dotyczące AZSAtopowa Prasówka 4/2017 | Twardość wody a ryzyko AZS

1 thought on “Jak odstraszyć komary naturalnie? Olejki eteryczne jako repelenty | Atopowa Prasówka 7/2017”

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.